Co to jest Ethereum i jak działa kryptowaluta ETH?

Ethereum to platforma blockchain, która umożliwia uruchamianie zdecentralizowanych aplikacji (dApps) oraz tworzenie inteligentnych kontraktów (smart contracts). Sieć ta wykorzystuje w tym celu własną, natywną kryptowalutę o nazwie ether (ETH), która stanowi paliwo działania sieci, a także formę do wynagradzania uczestników za różne aktywności. Projekt wystartował w 2015 roku, a dziś stanowi jedną z najważniejszych technologii w branży blockchain, wspierając znacząco rozwój zdecentralizowanych finansów (DeFi), niewymiennych tokenów (NFT), organizacji DAO, tokenizacji oraz wielu innych innowacji.

Czym jest Ethereum i ETH? Historia projektu

Początki koncepcji stworzenia platformy działającej w oparciu o technologię blockchain, która wprowadzałaby nieznane dotąd rozwiązania, sięgają 2013 roku. Głównym pomysłodawcą i twórcą Ethereum jest rosyjsko-kanadyjskiego pochodzenia programista Vitalik Buterin, który we wcześniejszych latach współtworzył Bitcoin Magazine, do dziś uważany za najbardziej wpływowy serwis poświęcony największej z kryptowalut. 27 listopada 2013 to pierwsza kluczowa data w historii Ethereum – tego dnia wspomniany programista zaprezentował światu swoją białą księgę, czyli szczegółowe wyjaśnienie koncepcji budowanej sieci.

W 2014 roku przeprowadzona została zbiórka środków na poczet finansowania Ethereum poprzez Initial Coin Offering (ICO), w ramach którego zebrano ponad 18 milionów dolarów, za które następnie inwestorzy otrzymali ethery wydobyte w pierwszym z bloków.

Cena Ethereum w ofercie początkowej monet (ICO) wynosiła 0,311 USD, przy czym sprzedano ponad 60 mln etherów wydobytych podczas startu jego sieci. (Źródło: https://dune.com/beetle/eth-genesis-allocation). Biorąc pod uwagę wartość Ethereum, jaką kryptowaluta osiągnęła przez ostatnią dekadę, to pierwsi inwestorzy, którzy nie pozbyli się swoich coinów po pierwszej hossie, mogli liczyć na zwrot liczony w setkach tysiącach procent (źródło: https://coinmarketcap.com/currencies/ethereum/).

Oficjalna premiera Ethereum miała miejsce 30 lipca 2015 roku, gdy wydobyto jego pierwszy blok, tazk zwany “Genesis Block” (źródło: https://medium.com/@mantri-nodes/exploring-ethereums-genesis-block-2d28fd282fb8#cd6a).

Mówiąc o tym blockchainie, nie mamy wyłącznie na myśli sieci do transferu kryptowalut. Ethereum pozwala programistom na tworzenie inteligentnych kontraktów (samo wykonujących się umów), dzięki którym na tej platformie działają zdecentralizowane aplikacje dApps (np. Aave, Compound) umożliwiające kryptowalutowe pożyczki bez pośredników. Innym przykładem są rynki NFT (np. OpenSea, Rarible) dla cyfrowych dzieł sztuki, o których było swego czasu bardzo głośno w latach 2021-2022. Dodatkowo smart kontrakty pozwalają na budowanie gier opartych na tym łańcuchu (np. Axie Infinity).

Co istotne, wszystkie te aplikacje działają dzięki użyciu Ethereum Virtual Machine (EVM), która zapewnia spójność i bezpieczeństwo działania. Jest to to zdecentralizowany silnik do przeprowadzania skomplikowanych obliczeń przy wykorzystaniu właśnie inteligentnych kontraktów w sieci Ethereum. Jest to kluczowy element ekosystemu Ethereum, który pozwala na wykonywanie kodu dokładnie tak, jak zamierzono.

Ethereum 2.0 – nowa era

Dziś Ethereum pozwala na różne działania, które nie są dostępne w ramach takich sieci, jak Bitcoin czy Litecoin. Mamy chociażby staking, dzięki któremu Ethereum oferuje uzyskiwanie dochodu pasywnego z blokowania swoich tokenów w odpowiednich protokołach. Nie zawsze jednak tak było, ponieważ dopiero na pewnym etapie rozwoju Ethereum zostało poddane kluczowej zmianie, jaką był hard fork o nazwie “The Merge”, który przeprowadzono 15 września 2022 roku. (źródło: https://ethereum.org/en/roadmap/merge/). Po tej aktualizacji Ethereum porzuciło dotychczasowy system Proof of Work i przeszło na algorytm Proof of Stake.

Zanim jednak przejdziemy do tej zmiany, to musimy przedstawić historię Ethereum Classic (ETC), czyli kontrowersyjnego forka z 2016 roku, który wywołał pierwszy poważny rozłam w społeczności tego projektu.

DAO projektu zostało okradzione przez nieznanego hackera, który wykorzystał lukę w jednym ze smart kontraktów i zdołał wykraść 3,6 miliona ETH. Postanowiono wtedy cofnąć bloki Ethereum tak, aby odwrócić kradzież środków. Sporo osób twierdziło jednak, że jest to niezgodne z etosem działania blockchaina i doszło do powstania dwóch obozów – zwolenników nowej wersji Ethereum oraz tej sprzed zmiany, która po aktualizacji przyjęła się jako Ethereum Classic (ETC). Ta sytuacja obnażyła wady Ethereum, jako projektu będącego pod kontrolą danej instytucji, w tym wypadku Ethereum Foundation, co częściowo zaprzecza idei decentralizacji.

Druga historyczna zmiana, która wiąże się z koncepcją Ethereum 2.0, to wspomniana aktualizacja “The Merge”, która w przypadku blockchain Ethereum zmieniła całkowicie model działania tej sieci, kopania tokenów ETH oraz zatwierdzania transakcji Ethereum.

Przed 15 września 2022 roku w przypadku Ethereum mieliśmy do czynienia z działaniem w oparciu o konsensus PoW, podobnie jak Bitcoina. Górnicy wykorzystywali moc obliczeniową swoich maszyn do rozwiązywania skomplikowanych zagadek kryptograficznych, a gdy któremuś się udało trafić blok, to otrzymywał daną ilość ETH. Po tej zmianie ich koparki stały się praktycznie bezużyteczne, bowiem od tamtego czasu blockchain Ethereum zasadniczo działa w oparciu o konsensus Proof of Stake, podobnie jak sieci Solana czy Cardano.

Dzięki Ethereum 2.0 zużycie energii tego blockchaina spadło o ponad 99%. Górnicy zostali zastąpienie przez podmioty, które przyczyniają się do zwiększania bezpieczeństwa sieci poprzez staking oraz zmniejszenia krążącej w obiegu podaży. Kolejna więc istotna zmiana: Ethereum stało się deflacyjne. Walidatorzy przekazują ETH do odpowiedni pooli, w których ich tokeny pozostają zamrożone na dany okres czasu, za co są następnie nagradzani dodatkowymi coinami ETH. Dzięki temu Ethereum uzyskuje wartość jako token do generowania dochodu pasywnego. Walidatorzy są losowani do zatwierdzania bloków, za co również otrzymują nagrody za staking.

Gas fee i opłaty transakcyjne

Każda sieć blockchain pobiera jakiś procent z każdej transakcji, jakich dokonujemy za ich pośrednictwem. W przypadku blockchainu Ethereum mamy gas, którego wysokość jest uzależniona od takich czynników, jak złożoność kontraktu i obciążenia sieci.

Jeżeli inteligentne kontrakty działające na Ethereum pracują na pełnych obrotach, ponieważ popyt na różne protokoły DeFi jest wysoki, to ceny za gwei (pojedyncza jednostka za gas) zwiększa się. (Źródło: https://etherscan.io/gastracker).

W okresach wzmożonego użycia (NFT, DeFi), opłaty mogą być wysokie. Rollupy i sieci warstwy 2 pomagają je obniżyć.

Co to jest Layer 2, czyli Sieci warstwy 2?

Biorąc pod uwagę wysoką liczbę projektów opartych na Ethereum, sieć ta dość często cierpi z powodu ograniczeń skalowalności przeprowadzanych transakcji. Dlatego właśnie coraz bardziej rozwijane są tzw. Layer 2, czyli sieci warstwy drugiej.

Można równać je do swego rodzaju obwodnic na autostradach, dzięki którym możemy szybciej i taniej dokonać danej transakcji. Poniżej przykłady kilku takich blockchainów oraz benefity, jakie zapewnia ich wykorzystanie.

Nazwa	Typ	Opis
Arbitrum	Rollup	Skalowanie DeFi, niskie opłaty
Optimism	Rollup	Kompatybilny z EVM, szybkie transakcje
zkSync	ZK Rollup	Prywatność, efektywność
StarkNet	ZK Rollup	Wysoka przepustowość
Base	Rollup	sieć od Coinbase, szybki rozwój

Vitalik Buterin i wpływ na rozwój Ethereum

Vitalik Buterin to bardzo specyficzna postać, która swoim zachowaniem wzbudza tyle samo głosów podziwu, co krytyki. Nie można mu odmówić zarówno geniuszu matematycznego, jak i umiejętności technicznych, bowiem to własnie on jest jednym z ojców koncepcji smart kontraktów. Programista regularnie dzieli się na swoim blogu różnymi nowymi pomysłami oraz wizjami, jak by jeszcze bardziej rozwinąć ekosystem Ethereum, chociaż nie wszyscy podzielają jego optymizm wobec niektórych rozwiązań.

Źródło: zdjęcie wygenerowane w ChatGPT

Zdecydowanie należą mu się słowa pochwały za wiele przykładów jego altruistycznych działań, gdy wspierał charytatywnie równe grupy społeczne na świecie podczas danych kryzysów. Na pozór wydaje się również być miłym i życzliwym człowiekiem. Większość prominentnych osób z branży kryptowalut odnosi się do niego z dużym szacunkiem i wskazuje na jego głębokie zasługi dla jej rozwoju.

Jednak dla wielu członków społeczności Ethereum problemem pozostaje to, że Buterin jest (nie obrażając go w żadnym stopniu) strasznym dziwakiem J. Jego styl bycia można można porównać do takiego kolorowego nerda, który czasem nie wie, jak się odnaleźć wśród ludzi. Na pewno jest to postać pozbawiona wstydu, ponieważ zdarza mu się zaliczać pewne “odklejki” w miejscach publicznych.

W 2024 roku podczas swojego wystąpienia na konferencji Token2049 zaczął śpiewać piosenkę o Ethereum, co wywołało zażenowanie wśród zgromadzonej publiczności oraz internautów.

Guys I think Ethereum might actually be going to zero. pic.twitter.com/MC4ExtpPAx

— Tyler (@TylerDurden) September 18, 2024

To nie jest jednak to coś, za co powinno się go cancellować i wieszać na nim psy. Realnym problemem jest to, że Buterin zdaje się nie robić sobie nic z licznych głosów krytyki za różne działania, jakie są podejmowane pod kątem rozwoju Ethereum. Jako lider Ethereum stanowi zaprzeczenie tej roli, ponieważ częściej unika konfrontacji z osobami, które chcą mu dobrze doradzić, aniżeli szuka wspólnie z nimi rozwiązań danego problemu.

Mimo wszystko ciężko stwierdzić, że “dziwactwa” twórcy Ethereum wpływają na cenę tej kryptowaluty.

Kryptowaluta Ethereum: ETH

Ether to natywny token sieci Ethereum, powszechniej nazywanej ETH. Pomimo wielu potknięć i upadków Ethereum jest drugą największą kryptowalutą, jeżeli chodzi o kapitalizację rynkową. Wyżej tylko jest bitcoin, którego łączna wartość przekracza 2,1 biliona dolarów. W przypadku Ethereum mowa o około 300 miliardach dolarów (stan na czerwiec 2025; źródło: https://coinmarketcap.com/).

Ethereum posiada kilka funkcji w swoim ekosystemie:

• Opłata za transakcje i wykonanie kontraktów (“gas fee”).
• Środek stakingu (zabezpieczania sieci w PoS).
• Waluta handlowa na giełdach kryptowalutowych.

Kurs Ethereum (ETH)

Cena Ethereum jest bardzo podatna na wiele czynników, przez co w dalszym ciągu jest bardzo zmienna. Od debiutu poniżej 1 USD, ETH osiągnęło rekordowo wysoki poziom ponad 4 800 USD w listopadzie 2021 roku. Od tamtego czasu, mimo wielu zalet Ethereum, kurs tej kryptowaluty pozostaje mocno oddalony od swojego ATH.

Ile kosztuje Ethereum?

Cena Ethereum aktualnie wynosi:

Wykres cenowy ETH.

Gdzie i jak kupić Ethereum?

Ethereum jest jednym z najpopularniejszych cyfrowych aktywów na rynku, tak więc jego dostępność jest powszechna na wszystkich giełdach kryptowalut. Jeżeli chodzi o scentralizowane platformy, to znajdziecie go na Binance, KuCoin, Kraken, Coinbase, Bybit, zondacrypto czy Kanga (te dwie ostatnie to polskie giełdy).

Giełdy gdzie kupisz ETH:

Logo giełdy	Nazwa giełdy	Rejestracja > Link
	Binance	Kup
	Zonda Crypto	Kup
	Kanga Exchange	Kup
	Kucoin	Kup
	Mexc	Kup
	Gate.io	Kup
	Coinbase	Kup
	CoinEx	Kup
	ByBit	Kup
	Revolut	Kup
	Kraken	Kup

Jeżeli zaś chodzi o zdecentralizowany platformy (DEX), to najczęściej wybieranymi są Uniswap, Curve czy SushiSwap. W tym przypadku musimy posiadać własny cyfrowy portfel, kompatybilny z siecią Ethereum.

Jaki portfel – gdzie przechowywać ETH?

Jeżeli już kupimy Ethereum na którejś ze scentralizowanych giełd, to musimy teraz zastanowić się, w którym portfelu będziemy przechowywać swoje ETH. Najlepsze portfele dla ETH, które możemy polecić:

• Sprzętowe: Ledger, Trezor.
• Mobilne/Webowe: MetaMask, Exodus, Guarda, Trust Wallet.

Ethereum i korporacje

Ethereum pozostaje bardzo atrakcyjnym walorem inwestycyjnym dla wielkich graczy z Wall Street, którzy wpompowali już miliardy dolarów w rynek rynek poprzez różne fundusze. Ethereum zostało stworzone przede wszystkim jako platforma do tworzenia zdecentralizowanych rozwiązań, które będą stanowić alternatywę dla tradycyjnych narzędzi finansowych.

Inwestowanie w ten projekt, to tak naprawdę stawianie na nowe innowacje technologiczne. Ethereum jest otwartą, zdecentralizowaną siecią, w ramach której kwitnie nowy rodzaj cyfrowej gospodarki. Dzięki technologii Ethereum rozkwitł chociażby wspomniany rynek NFT, który swego czasu przyciągał uwagę ludzie nie mających nigdy wcześniej nic związanego z krypto. Ethereum umożliwia programistom tworzenie nowych rozwiązań, takich jak m.in. tokenizacja, czyli przenoszenie wartośi danego aktywa do świata blockchain.

Firma BlackRock, czyli największy na świecie zarządca inwestycjami, uruchomił w 2024 roku swój fundusz BUIDL, który zdążył zebrać już kilka miliardów dolarów. Działa on oczywiście w oparciu o Ethereum. To tylko kwestia czasu zanim zaczną korzystać z Ethereum zaczną kolejni giganci.

W 2024 roku zatwierdzono pierwsze amerykańskie fundusze ETF spot na Ethereum. Pozwoliło to inwestorom instytucjonalnym na bezpośredni kontakt z ETH poprzez tradycyjne giełdy papierów wartościowych. To kamień milowy dla adopcji Ethereum. Tutaj również liderem pozostaje BlackRock, ale mamy na tym poletku takie marki, jak Fidelity, Grayscale, Invesco czy VanEck (https://pl.tradingview.com/markets/etfs/funds-ethereum/).

Prognozy: czy Ethereum wzrośnie?

Eksperci zakładają długoterminowy wzrost ETH z kilku istotnych powodów:

• Rozwoju Layer 2 (Arbitrum, Optimism, Base).
• Wzrostu wykorzystania dApps.
• Tokenizacji aktywów (np. nieruchomości, obligacji).
• Potencjalnego deflacyjnego charakteru ETH
• ETF-y na ETH

Poniżej zawarliśmy kilka opinii ekspertów, którzy bacznie przyglądają się rynkowi kryptowalut:

– Warto również zauważyć, że niedawno, 3 czerwca, BlackRock sprzedał Bitcoiny o wartości 130,4 mln USD. Tymczasem w tym tygodniu odnotowaliśmy ponad 100 mln USD zakupów ETH, co jest silnym sygnałem, że inwestorzy instytucjonalni mogą przygotowywać się do rotacji kapitału w Ethereum – analitycy B2BINPAY (źródło: https://crypto.news/ethereum-price-prediction-analysts-say-4000-in-reach-as-institutions-diversify-from-bitcoin/)

– Ethereum nadal celuje w nowy ATH w tym cyklu, potencjalnie osiągając poziom około 9000–10 000 USD – XForce (źródło: https://www.ainvest.com/news/ethereum-analysts-predict-10-000-target-lack-macro-support-2506/)

– Eksperci Findera przewidują świetlaną przyszłość dla Ethereum, sugerując, że do 2025 r. może ono przekroczyć 6100 USD, a do 2030 r. potencjalnie osiągnąć wartość 12 000 USD – serwis Changelly (źródło: https://changelly.com/blog/ethereum-eth-price-predictions/)

Ethereum – podsumowanie

Mamy nadzieję, że po zapoznaniu się z tym artykułem rozumiesz już, jak działa Ethereum, z czego wynika różnica pojęć między pojęciem Ethereum 1.0 a ETH 2.0 i dlaczego projekt ten jest tak kluczowy dla ekosystemu blockchain. Ethereum to jedna z najważniejszych innowacji technologicznych, nie tylko w świecie kryptowalut, ale ogólnie. Dzięki temu, że Ethereum wykorzystuje konsensus PoS, to inwestorzy ETH mogą osiągać dochód pasywny poprzez blokowanie swoich tokenów w pulach stakingowych. Co będzie dalej z Ethereum? Czas pokaże, ale silne fundamenty projektu i zaangażowanie w niego potężnych korporacji dają nadzieje, że jego najlepsze dni są dopiero przed nami.

FAQ – pytania i odpowiedzi dotyczące ETH